انقلاب روژئاوا، روزنهی رهایی زنان
21 آوریل, 2020روکن ژیرکی
انقلاب ۱۹ جولای همزمان که به روزنهای برای نیل به آمال و آرزوهای خلق کوردستان مبدل گشت ، در عین حال انقلاب زنان کورد آزادیخواه نیز گشت. در همان اوایل انقلاب، زنان باحضور فعال خود در میدان جنگ، جوهره ی انقلاب را با حقیقت خویش درآمیخته و این انقلاب به انقلاب زنان به نام گشت. گسترش حوزههای مبارزاتی در انقلاب، موجب گردید زنان در تمامی این حوزههای مبارزاتی خود را سازماندهی کرده و به عنوان فاکتور اساسی انقلاب شناخته شوند. زنان از همان ابتدای انقلاب بی هیچ دودلی لازم دانستند که خویش را سازماندهی کنند و نهادهای مختص به خود را در تمامی حوزههای حیات ایجاد نمایند.
گروهکهای شبهنظامی جبهة النصره و داعش که چونان بلایی بر سر جهان فرود آمدند، شدیدترین وبیشترین تخریبات وتعرضهای جسمی و فرهنگی را بر جامعه ی زنان تحت عنوان دین وارد آوردند و همچنین سعی بر این داشتند که دستاوردها و ارزشهای خلق کورد را به یغما برده و به نابودی کشانند. در واقع این هجوم براساس پروژه و برنامهای وسیع و از پیش تعیین شده از سوی قدرتهای هژمونیک جهانی جهت نابودی دستاوردهای خلق کورد بویژه زنان آماده گردیده بود؛ زیرا سیستم مدرنیته ی کاپیتالیست جهت گسترش حوزهی انحصاری قدرت وسرمایه ی خویش در جهان و خاورمیانه از طریق احیای گروهک داعش آن را همچون تهدیدی برخاورمیانه ظاهر کرد.
سیستم مدرنیته ی کاپیتالیستی با هُل دادن گروهک داعش به کردستان گمان می کردند که جنبش آزادی کردستان توانایی مقابله با داعش را ندارد و در برابر این گروهک شکست می خورد. اما به رغم تمامی بی عدالتیهایی که در طول جنگ روی داد، جنبش آزادی کردستان با کمترین امکانات وتسلیحات نظامی در برابر آنان مقاومت کردند. استقامت و اراده ی آنان اثباتی بود بر نیروی اراده وآگاهانه جنش آزادیخواه کردستان و در مقابل نیز خط باطلی بود بر خیال حاکمان هژمون گرا که اراده آزاد را تاب نمیآوردند.
پس از موفقیهای پی در پی جنبش آزادی کردستان درمیدان نبرد با گروهک داعش و انعکاس دهی آن در جهان وخاومیانه، قدرت های هژمونیک جهانی با نیات منفعتطلبانه و نیز کسب سود بیشینهی سرمایه در خاورمیانه، تحت عنوان رهایی مردم منطقه به آنجا لشکرکشی نظامی کرده و همچنین سعی کردند با سوء استفاده از دستاوردهای انقلاب روژآوا به موجودیت خود مشروعیت بخشند. درواقع هدف قدرت های هژمونیک ایجاد مانع و سنگ تراشی جهت تحقق نیافتن انقلاب آزادی روژآوا بود تا این مقاومت و مبارزهی زنان روژآوا بر جهان، خاورمیانه، کردستان و سوریه تاثیرگذار نباشد.
علاوه براین، ترس و واهمه آنان معرفی خلق کرد و نیز سیستم مدرنیتهی دمکراتیک به جهان بود. بنا به این دلایل سعی کردند از طریق گروهک داعش جنبش آزادی کردستان را از میان بردارند، اما نقشه وبرنامه آنان با اراده و جسارت زنان باطل گشت. قدرت های هژمونیک گمان نمی کردند که خلق کورد بویژه زنان کورد با ارادهای نیرومند در برابر آنان ایستادگی نمایند. زیرا گروهک داعش با تمام تجهیزات نظامی و تکنیکی خود به روژآوا هجوم آورد. اما در مقابل نیز، نیروهای کرد با تمامی توان خویش و حتی با سلاح فردی خود را آماده کردند و جهت پاسداری و صیانت از سرزمین خویش باکمترین امکانات تسلیحاتی به مقابله با داعش پرداختند و هجوم واشغال آنان را متوقف نمودند.
حمله به روژآوا در مقابل دیدگان تمامی جهان روی داد و به موازات آن مبارزه و مقاومت نیروی زنان کورد به نقطهی اوج رسید. زیرا زنان سالهای طولانی بود که تحت سلطهی اقتدارگری دولت ملت، پدرسالاری و همچنین دیکتاتوری مرد که هرگونه قتل، تعرض، خشونت و تحقیر را بر آنان روا می دارند، قرار گرفته بودند. اِعمال چنین سیاستهایی و ذهنیت موجود تنها محدود برجامعهی زنان روژآوای کوردستان نمی باشد. بلکه برتمامی زنان شمال و شرق سوریه همچون زنان آسوری، عرب، ارمنی وترکمن نیز روا داشته میشد. دراین باره می توان به حمله ی ۳ آگوست داعش ۲۰۱۴ به شنگال اشاره نمود و مشاهده نمود که چگونه در مقابل جهان هزاران نفر بویژه زنان ربوده شدند و تاکنون نیز از سرنوشت صدها زن و دختر ایزدی هیچ اطلاعی در دسترس نمی باشد که این امر گویای واقعیت سیستم اقتدارگرا است که موجودیت خود را برجامعه و مردم بویژه زنان تحمیل می نماید.
زن کورد بااین حقیقت روبرو گشت و زندگی کرد. به همین دلیل بود که زنان با حضور و مشارکت گستردهی خویش از انقلاب روژآوای کوردستان دفاع نموده و صیانت لازم را بعمل آوردند. زن سرنوشت وآینده ی خود را در این نکته دید که چگونه و با چه شیوهای از خود دفاع کرده و خویش را سازمان دهی نمایند. از ابتدای جنگ تاکنون، زنان به عنوان پیشاهنگ وبه شکلی فعالانه در تمامی مراحل این جنگ حضور داشتند. در روز ۴ آوریل ۲۰۱۴ زنان اولین کنفرانس خود را برگزار کرده و به نام یگانهای مدافع زنان « YPJ» بصورت رسمی موجودیت خود را اعلان نمودند. همچنین از عفرین تا کوبانی و قامشلو در هر شهر، پایگاههای مستقل خویش را ایجاد کرده و به آموزش فکری، تاریخی، نظامی و ایدئولوژیک پرداختند. زیرا زن به حقیقت مبارزه پی برده بود و همچنان هجومهای پی در پی داعش بر روستاها و شهرها بیشتر وبیشتر می شد و زنان نیز هرچه بیشتر بر آموزش و علم دفاع اصرار ورزیدند. همراستا با آن همگی اعضای پایگاهها را سازمان دهی کردند و برای اولین بار در شهرها ارتش خود را سازمان دهی وآماده کردند.
همزمان زنان جوان رهایی خود را در گردان های YPJ یافتند و همین امر سبب گردید نه تنها زنان جوان، بلکه همگی زنانی که توانایی حمل سلاح را داشتند، در سنگرهای جنگ حضور بیابند. حضور و مشارکت زنان در جنگ شورو شعف بسیاری را در میان آنان ایجاد کرده بود. حتی زنانی که بخاطر کهولت سن یا یا بنابه دلایل مختلف در میدان جنگ حضور نداشتند، در محلات با ایجاد مراکز امنیتی وپزشکی به فعالیت پرداختند.
نیروی YPJ در جنگ روژآوا بعنوان فاکتور اساسی نقش مهمی را در پیشبرد مبارزه ایفا نمود. هم بعنوان سرباز و هم فرماندهانی کارآمد و هدفمند در صفوف مبارزه درخشیدند. تاریخ حماسهی کوبانی گویای حقیقت اراده وشجاعت زنان بود که علیه داعش به مبارزه پرداخته و باحضور فعال خود تاریخ حماسه کوبانی را به نگارش در آورد. نمونهی چنین حماسهای در طول تاریخ کم نظیر بوده، بویژه اینکه یگانه نیرویی است که تنها متکی بر اراده وپتانسیل خویش میباشد. همچنین به رغم عدم امکانات تسلیحاتی و نظامی مورد نیاز جهت مبارزه با گروهک داعش که تحت حمایت و پشتیبانی قدرتهای هژمونگرای جهانی و دولت-ملت های منطقه قرار داشت، مقاومت و غلبه نماید.
اما زن کورد این حقیقت را اثبات کرد که دارای این توانایی و پتانسیل است. ریوان کوبانی از جمله شخصیتهای قهرمان انقلاب روژآوا بود، که باایستادگی و اراده مندی خویش در برابر داعش، از تمامی ارزشها و دستاوردهای مادی و معنوی خلق و سرزمینش حفاظت نمود. ریوان کوبانی براین باور بود که اگر در مقابل فاشیزم مبارزه ننمود و مقاومت نکرد، تمامی میراث جامعه بویژه جامعه ی زنان نابود خواهد گشت و فاشیزم رواج هر چه بیشتری خواهد یافت.
ریوان کوبانی با آگاهی و شناخت از فلسفه واندیشهی رهبرآپو که مناسبات آفرینش نوینی را برای زنان ایجاد کرد و با الهام گرفتن از این اندیشه، نیروی اراده و استقلال را در خود نیرومندتر کرد و با انجام عملیات فدایی فاشیزم را از میان برد. بارین کوبانی، آرین میرکان، اوستا خابور و صدها زن کورد دیگر علیه گروهک داعش به مبارزه پرداختند و با رد تسلیمیت، مبدل به جویندگان راه حقیقت شدند.
حضور ومشارکت زنان در این میدان پیکار موجب گردید تا دیدگاه متفاوت تر و البته نیکتری در مورد زن در منطقه به وجود آید. در همین رابطه می توان به زنان انترناسیونال اشاره کرد که با الهام گرفتن و تداوم راه زنان کرد در بخش های اجتماعی، نظامی، سیاسی و دیپلماسی، جهت تحقق و احیای جایگاه و نقش خویش در جامعه در این مبارزه جای گرفتند. همچنین زنان از آمریکا، اروپا، آفریقا تا آسیا نیز به عضویت YPJ پیوستند. هلین و دستان یوروکان از دیگر زنانی بودند که به هنگام مبارزه ی زنان در روژآوا، حقیقت زن کورد را درک نموده و شناختند و پی بردند که چگونه به صورت سازماندهی شده در زمینهی حقوقی و نظامی موجودیت واستقلال خود را اثبات می کنند. همین امر موجب گردید زنان دیگری نیز راه رهایی خود را در ملحق گشتن به YPJ ببینند.
ارتقای ارتش زنان در روژآوا همزمان به آلترناتیوی در مقابل ارتش حاکمان مردسالاری مبدل شد. در واقع ارتش زنان، ارتشی است که در راستای آزادی زن، دموکراسی خلقها و تمامی افراد فرودست مبارزه می نماید. همچنین ارتش زنان متشکل از زنان از هر ملت، اتنیک وباورداشتی بوده و بویژه مشارکت زنان عرب که در شمال و شرق سوریه خود را سازمان دهی کرده بودند بصورتی آگاهمند و متکی بر اراده ی خود دراین ارتش قابل توجه میباشد.
در واقع جامعه عرب بنا به تاثیر پذیری از جامعه فئودالی و نیز اسلامیت، زنان را به عنوان قشر فرودست برمی شمردند. بنا به همین تبعیض جنسیتی در جامعه عرب، زنان به هنگام شناختن YPJ براین امر واقف شدندکه باید به جستجوی هویت و آزادی خویش رفت. در این صورت بود که گروه گروه به عضویت YPJ پیوستند. اکنون سطح ارتقاء وعضویت در YPJ به حدی رسیده است که همزمان زیر پوشش QSD نیز، گردانهای مستقل زنان سازمان دهی شدهاند.
علاوه براین فعالیتهای مجلس زنان در طبقا، منبج، رقاء و دیرالزور نشانهی رشد و بالندگی اندیشه و تفکر زنان عرب در شمال و شرق سوریه است. اگر چه دراین راه بدلهای بسیار سنگینی پرداخته شد، اما درعین حال قهرمانی واستقلال زنان این منطقه به تمام دنیا اثبات گردید. برساخت مدیریت مستقل در شمال و شرق سوریه که بر اساس پارادایم ملت دمکراتیک که پروژهی رهبرآپو میباشد، جهت آلترناتیو دولت-ملت است و این مهم اکنون در روژآوا در حال اجرا میباشد.
اکنون می بینیم جهت نهادینه سازی آن در حوزه ی مدیریت جامعه در بخش های بهداشت، اقتصاد، علمی، فرهنگی، دفاع مشروع، دادگاه و… از سیستم ریاست مشترک استفاده می نمایند. زنان نیز تحت نظارت کنگره ستار تمامی نهادهای مستقل خویش را در کانتون ها، ناحیه ها و روستاها سازمان دهی می نمایند. اکنون سیستم مستقل زنان به سطحی از موفقیت دست یافته که مسائل و مصائب مربوط به زنان را در شهرها، محلات وروستاها بر اساس ایدئولوژی رهایی زن حل وفصل و چارهیابی می کنند. فعالیت زنان در حوزههای اجتماعی، سیاسی و نظامی، سختیهایی را نیز بهمراه داشت. زیرا جامعه ی فئودالی که تعصبات فئودالی مردانه در آن به وفور دیده می شود پذیرای پیشرفت وحضور زنان در اجتماع نبودند. اما زنان نیز به رغم ذهنیت موجود، اصرار ورزیده و با نیرویی ارادهمندتر به فعالیت خود تداوم بخشیدند.
سطح آموزشی و فراگیری زنان در روژآوای کردستان محدودیت سنی نداشته و حتی هم زنان جوان وهم مادران در آموزشگاهها و دانشگاهها حضور یافته و در بخش های پزشکی و پرستاری بیشترین آمار را به خود اختصاص داه اند. علاوه براین، کمیته ی ژنئولوژی در سرتاسر دانشگاهها علم زن- ژنئولوژی را آموزش می دهند.
همانطور که در بالا بدان اشاره نمودیم زنان در تمامی حوزه های اجتماعی بصورتی فعال جای گرفته اند. از دیگر حوزههایی که زنان در آن حضوری فعال دارند، اقتصاد می باشد. اگر چه زنان در این زمینه با موانع وسختیهایی روبرو شدند، اما جهت ایجاد استقلال و تامین نیازهای روزانه ی خویش از طریق تعاونیهای کمونال که به نوعی احیای فرهنگ نئولتیک است، مدیریت اقتصادی را اداره می کنند و مشارکت می ورزند.
از دیگر پایههای مدیریت مستقل، دیپلماسی زن می باشد. مشارکت زنان در مبارزه آنان را باواقعیت های اجتماعی وسیاسی روبرو کرد وهمزمان تجربه های بزرگی را کسب نمودند. جهت منعکس نمودن مقاومت موجود در خاورمیانه و نیز جهان، زنان خستگیناپذیر به کوشش خود ادامه میهند. دیدار و گفتگو با زنان فمنیست، آنارشیست، چپ گرا و دموکراتیک ها از دیگر فعالیت های آنان می باشد که با بازگو کردن تجربیات همدیگر زمینه ی مبارزاتی خویش را گسترش داده و نیز گویای گسترش فعالیت زنان شمال و شرق سوریه به خارج از این محدوده جغرافیایی است که این شیوه ی فعالیت مدیریت مستقل است که در واقع مدل حیات مشترک می باشد.
ایجاد نهادها و پایگاههای امنیتی در روژآوا بویژه در محلات از دیگر فعالیت و دستاوردهای زنان بود که از این طریق تمامی زنان را سازمان دهی کرده و محافظت از جامعه را از هر سو به دوش گرفتند. با توجه به دستاوردهای موجود می توان گفت مدلی نوین در خاورمیانه می باشد که زنان کورد پیشاهنگ آن هستند. قرارگرفتن زنان در سمت وزارت از دیگر اقدامات مهم وبنیادینی است که بازتعریف جامعه ی دمکراتیک و برابر است. دفاع مشروع از دیگر بخشهای مهم در جامعه است که اگر هر جامعهای آن را گسترش دهد، هیچ قدرتی یارای مقابله با آن را ندارد. اکنون جامعهی روژآوا به چنان سطحی از آگاهی و نیرو رسیده اند که از خویش دفاع نمایند و تحت نام YPJ و YPG خود را سازمان دهی کنند وبصورت شبانه روز در محلات و شهرکها نگهبانی داده و از آنجا محافظت نموده و در صورت نیاز در جنگ مشارکت نمایند.
انقلاب روژآوا که همانا انقلاب زنان بود با اتکا به نیروی ذاتی و الهام گیری از اندیشه و فلسفهی رهبرآپو، اکنون به مرحلهای از موفقیت و ارادهمندی رسیده اند که نهادها وسازمانهایی در زمینههای حقوقی، مجلس و دفاعی ایجاد نموده و فعالیت می نمایند. البته شایان ذکر است تمامی دستاوردهای موجود زنان در روژآوا حاصل زحمات بی دریغ رهبرآپو می باشد که با آفرینش فلسفه ی نوین برای زنان، روزنهی رهایی آنان را گشود و زنان را به این مدل نوین زندگی فرا خواند.
در پایان نیز شایان ذکر است که وظیفهای که در این مقطع زمانی بر دوش ما گذاشته می شود، حفظ و صیانت از دستاوردها وارزشهای مادی و معنوی زنان قهرمانی است که در انقلاب کسب نمودند و بایستی این دستاوردها را جاودانه نماییم. همچنین جهت پاسداری از میراث شهیدان باید مبارزه ومقاومت خویش را نیرومندتر و آگاهمندتر کردکه آن نیز با سازماندهی زنان ممکن میگردد.